Rozbieżne bodźce, które odbieramy ze świata, mogą budzić w nas nieprzyjemne uczucie — to nic innego jak dysonans poznawczy. Niezrealizowane obietnice wiernych przyjaciół, dbanie o zdrowie przez palacza czy wreszcie określanie się mianem "feministki czy "feministy" i wypowiadanie seksistowskich komentarzy — tak doprowadzamy siebie i innych do sprzecznych odczuć. Jak z to powstrzymać?
Dysonans poznawczy, pojęcie wprowadzone przez psychologa Leona Festingera w 1957 r., odnosi się do niezgodności między dwoma przekonaniami, które prowadzą do dyskomfortu psychicznego. Na przykład, jeśli wierzymy w zdrowy styl życia, ale jednocześnie palimy papierosy, powstaje dysonans poznawczy. Nasze działania nie są zgodne z naszymi przekonaniami, co prowadzi do konfliktu psychicznego.
Kiedy doświadczamy dysonansu poznawczego, nasz umysł jest pod presją, aby rozwiązać sprzeczność między naszymi przekonaniami. Istnieją trzy sposoby radzenia sobie z tym dyskomfortem.
Jednym z pomysłów na złagodzenie dysonansu poznawczego jest po prostu zawalczenie o zmianę naszego działania, aby były zgodne z naszymi przekonaniami. Na przykład, jeśli wierzymy w zdrowy styl życia, możemy rzucić palenie. Najważniejsze w zwalczaniu dysonansu jest redukcja sprzecznych bodźców. Chwilowo dla niektórych pomocne będzie złagodzenie napięcie przez szukanie usprawiedliwień i wymówek danego zachowania.
Ulgę w rozdarciu wewnętrznym może także przynieść zmienienie wartości czy przekonań, dopasowanie ich do stałych zachowań, by zniwelować dysonans.
Zrozumienie dysonansu poznawczego jest kluczowe dla poznania ludzkiego zachowania. Pomaga wyjaśnić, dlaczego ludzie często nie zachowują się zgodnie z ich deklarowanymi przekonaniami i wartościami. Jest to także użyteczne narzędzie w psychologii społecznej i marketingu, gdzie zmiana zachowań i przekonań jest często celem.
Źródło: Centrum Zdrowia Psychicznego | MindHealth
Dowiedz się jeszcze więcej. Sprawdź najnowsze newsy i bądź na bieżąco
2024-05-07T14:59:12Z dg43tfdfdgfd